Automatyka magazynowa – charakterystyka

Najpierw trzeba dokładnie zapoznać się z najważniejszymi cechami charakteryzującymi automatykę magazynową. Jak sama nazwa wskazuje, cechuje się ona tym, że zdecydowaną większość zadań wykonywanych w magazynie wykonują maszyny bez ingerencji człowieka. Wszystkim steruje system informatyczny, który trzeba jednak odpowiednio skonfigurować z maszynami magazynowymi. Muszą one więc spełniać określone wymagania, być odpowiednio nowe i mieć możliwość bezosobowej obsługi. Najlepiej również, gdy cała automatyka magazynowa zamawiana jest u jednego producenta wraz z wdrożeniem. Wtedy każdy ma pewność, że wszystko można ze sobą skonfigurować i będzie bezproblemowo i poprawnie działało.

Jak to działa

Specjaliści wdrażają system informatyczny i odpowiednio konfigurują go z dostępnymi maszynami. Następnie konieczne jest zaprogramowanie tras określonych maszyn, w pewnym sensie „nauczenie” ich jak mają poruszać się po magazynie i co mają robić. W ten sposób, gdy jest nowa dostawa towarów, system informatyczny wysyła maszyny do punktu odbioru, gdzie pobierają one przesyłki, a następnie transportują je do określonego miejsca składowania. Automatyka magazynowa rozszerzona jest najczęściej o dodatkowy system katalogowania. Może to działać np. w taki sposób, że kody przesyłek są skanowane i za ich pomocą kataloguje się je w systemie z zaznaczeniem miejsca, w którym są składowane czyli np. który regał i która półka.

Gdzie stosować automatykę magazynową

Po pierwsze, trzeba pamiętać, że jest to naprawdę bardzo duża inwestycja. Automatyka magazynowa, jeśli maszyny są przestarzałe na magazynie, będzie wymagała zakupu nowych. Dodatkowo, każdy chce, żeby dana inwestycja była opłacalna. Jeśli więc ktoś prowadzi mały magazyn to raczej automatyka magazynowa będzie zbędna. Można wykorzystać inne rozwiązania. A to wszystko z prostego względu, zwrot inwestycji może nigdy nie nastąpić i będą to niepotrzebnie wydane pieniądze, które w takim magazynie nie przełożą się na duże wzrosty wydajności i szybkości prac. Automatyka magazynowa najczęściej wprowadzana jest w magazynach dużych, czy sortowniach i centrach dystrybucyjnych, gdzie przepływ towarów jest naprawdę olbrzymi i najważniejsze dla osób prowadzących takie magazyny są szybkość, wydajność i bezpieczeństwo towarów składowanych oraz sprawne ich rozdysponowywanie.

Szybkość i niezawodność

To dwie cechy, które musi spełniać każde centrum dystrybucyjne. Jeśli tego nie robi, to cierpi na tym cały łańcuch dostaw. Przewozy są przedłużane, dostawa produktów do klientów opóźniona, co może przekładać się na ich niezadowolenie i rezygnację z ponownego wybrania usług właśnie tej firmy. Dlatego tak ważne jest znalezienie i implementacja rozwiązań, które sprawią, że towary będą szybko i efektywnie transportowane wewnątrz magazynu, katalogowane i przewożone do wskazanych miejsc składowania i do punktów odbioru. Cel każde centrum dystrybucyjne ma taki sam – jak najszybciej i najbardziej efektywnie przyjąć, przetransportować na regały, a następnie do punktów odbioru nie narażając przy tym przesyłek na uszkodzenia. I to właśnie dlatego, automatyka magazynowa jest tak chętnie wybierana w nowoczesnych centrach dystrybucyjnych.

Na co składa się automatyka magazynowa

Automatyka magazynowa dzieli się na trzy główne części. Pierwsza i najważniejsza to system informatyczny, który odpowiada za sterowanie większością magazynu. Drugie to maszyny i urządzenia, które muszą być odpowiednio nowe, na tyle aby pozwalały na obsługę bezosobową. Całym sterowaniem maszynami zajmuje się właśnie system informatyczny. To tam konfiguruje się ich pracę. Najlepiej, gdy system i maszyny, urządzenia są od jednego producenta. To z pewnością sprawi, że nie będzie problemów z ich odpowiednią konfiguracją. Automatyka magazynowa może zostać również rozszerzona o automatyczne regały, które dodatkowo usprawnią pracę centrum dystrybucyjnego. Oczywiście w tym wypadku inwestycja również będzie o wiele większa. Zwykle takie regały działają w następujący sposób – jest okienko, do którego wkłada się towary, a następnie w panelu wybiera się miejsce składowania (lub system wybiera samodzielnie – jeśli jest odpowiednio skonfigurowany), następnie przesyłka ta transportowana jest na wskazane miejsce kanałami transportowymi wewnątrz takiego regału. Większość centrów dystrybucyjnych pozostaje jednak przy standardowych regałach, co pozwala na sporą oszczędność. Jeśli automatyka magazynowa ma przenosić towary spaletyzowane i pojedyncze to najlepiej zaopatrzyć takie centrum dystrybucyjne zarówno w regały półkowe, jak i regały paletowe. Można je również odpowiednio zmodyfikować do potrzeb u producenta.

Regały magazynowe

Automatykę magazynową najczęściej wdraża się dla dużych magazynów, magazynów wysokiego składowania, a także magazynów firm kurierskich oraz centrów dystrybucyjnych. To właśnie w tych miejscach najbardziej liczy się wydajność, bezbłędność, szybkość i bezpieczeństwo towarów. Wszystko to można osiągnąć właśnie dzięki zastosowaniu rozwiązań, które proponuje automatyka magazynowa. Można ją wdrożyć dla różnych rodzajów regałów magazynowych, jednak najczęściej są to regały paletowe. Nieco rzadziej będą to regały półkowe. Jeśli ktoś posiada naprawdę duże środki na inwestycje to może nawet pozbyć się tradycyjnych regałów i w ich miejsce nabyć regały automatyczne, które będą obsługiwane przez system i będą zintegrowane z pozostałymi maszynami i urządzeniami działającymi w magazynie.

Maszyny i urządzenia

Automatyka magazynowa pozwala na zintegrowanie naprawdę olbrzymiej ilości maszyn i urządzeń. Oczywiście muszą one spełniać pewne wymagania, a przede wszystkim być na tyle nowe, że będą mogły działać bezzałogowo, czyli bez konieczności desygnowania pracownika do operowania w danej maszynie. Do magazynów wysokiego składowania, w których została zaimplementowana automatyka magazynowa najlepszym rozwiązaniem jest zakup układnic, które bezproblemowo będą w stanie rozdysponować i pobierać towary z wyższych poziomów magazynowych. To bardzo ułatwia pracę i sprawia, że nie potrzeba wydawać dużych kwot pieniężnych na dodatkowe wydatki, które pozwoliłyby pracownikom dostać się na wyższe regały w celu umieszczenia na nich danych przesyłek. Poza tym, jest to zdecydowanie szybsze i o wiele bardziej wydajne.

System informatyczny

To zdecydowanie najważniejszy element, bez którego automatyka magazynowa by po prostu nie działała. Jego zadaniem jest obsługa wszystkich maszyn i urządzeń działających na terenie magazynu wraz z katalogowaniem towarów. Oczywiście, jeśli ktoś decyduje się na zautomatyzowanie magazynu, czy centrum dystrybucyjnego musi pamiętać o tym, żeby najpierw dokładnie dowiedzieć się, czy wszystkie maszyny i urządzenia będą mogły zostać sparowane z danym systemem tak, aby nie było żadnych problemów. Jeśli jednak planujemy wyposażanie magazynu od nowa, to najlepszym rozwiązaniem jest dokonanie pełnego zamówienia u jednej firmy. Wtedy będziemy mieli stuprocentową pewność, że wszystko będzie ze sobą współgrało i działało poprawnie.

Logistyka a magazyn – automatyka magazynowa

Wbrew pozorom dostarczanie towarów i surowców na czas jest ściśle związane z pracą magazynu. Znaczącą, z punktu widzenia managera, część czasu pochłania załadunek i rozładunek towarów w miejscu składowania, co może przełożyć się na opóźnienia w logistyce. Warto zwrócić uwagę na wydajność zarówno pracowników, jak i sensowność użytych maszyn, gdyż może okazać się, iż nie są wystarczające (pod względem ilości lub technologii), aby obsłużyć wymaganą wymianę dóbr. Wielu kierowników magazynów decyduje się na dodatkowe szkolenia z zakresu prawidłowej oraz szybszej obsługi kurierów, a także na wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań takich jak automatyka magazynowa, bądź wózki widłowe nowszej generacji.

Wartość czasu w produkcji

Podczas gdy kierownik magazynu stara się ulepszyć czasy obsługi kurierów, manager działu produkcji zastanawia się, jak wyprodukować największą ilość towarów w najkrótszym czasie (do tego ponosząc najmniejsze koszty). Istnieje wiele rozliczeń kosztów towarów, w zależności od potrzeb analizy, jednak znaczną część ich wartości ma koszt pracowników na jednostkę towaru. Przy założeniu zarobków rozliczanych na podstawie godzinowej można łatwo zauważyć, że wartości te będą rosły. Znaczenie mają przede wszystkim opóźnienia w dostawie surowców i półproduktów, gdyż przez nie mogą powstać przestoje i wąskie gardła na liniach produkcyjnych, a także brak miejsca na hali produkcyjnej, gdyż gotowe towary powinny zostać odebrane na czas.

Technologia XXI. wieku

Wraz z rozwojem technologii produkcyjnych prężnie rozwijają się magazyny. Zwiększony nacisk na wymagania szybkich czasów obsługi i pojedynczych czynności magazynierów sprawia, iż istotną rolę zaczyna odgrywać automatyka magazynowa. Jest to najnowsze rozwiązanie, które pozwala na wykonywanie wielu czynności w czasach niedostępnych dla zwykłego pracownika (a nawet całego zespołu). Zautomatyzowany magazyn zostaje wyposażony w prowadnice, podajniki taśmowe, specjalne regały magazynowe oraz inny ekwipunek, którego koszty potrafią szybko zwrócić się właścicielowi. Oczywiście pod warunkiem, że są odpowiednio wykorzystywane – i uzasadnione.

Patrz w przyszłość – pozostań konkurencyjnym

Warto zwrócić uwagę na rozwój lokalnej, jak i międzynarodowej (bo ta wytycza trendy) konkurencji. Najnowsze technologie potrafią okazać się chwilową modą, która w praktyce się nie sprawdza, ale także mogą wyznaczyć nowy tor działań (przykładem jest sukcesywna automatyka magazynowa). W celu pozostania konkurencyjnym na rynku należy planować przyszłość z uwzględnieniem rozwoju technologii oraz sposobów zapewnienia towarów i usług dla klienta, a także inwestować część przychodów w firmowy dział badań. Takie rozwiązanie zapewni zrównoważony kierunek wzrostu przedsiębiorstwa.

Szybko i do celu

Aby być znaczącym graczem na rynku, nasze usługi muszą być dostarczone na czas. Dobrym tego przykładem, jest proste zamówienie składane w sklepie internetowym. Zazwyczaj bardzo zależy nam, aby produkt dotarł do nas możliwe najszybciej. Zagadnienia transportowe dotyczą niemalże każdej dziedziny przemysłu czy handlu. Aby do końcowego klienta towar bezpiecznie dotarł kompletny, bez uszkodzeń, a przede wszystkim ten, który zamawiał, ścieżka, którą podąży od producenta do klienta musi być dokładnie zaplanowana. Miejsc, w których może nastąpić pomyłka jest dużo: producent, pośrednik, handlowiec oraz końcowa droga do klienta docelowego. Pomyłka rzecz ludzka, dlatego z pomocą przychodzi automatyka magazynowa. Zastępuje ona działania ludzkie, które trwają dość długo i obarczone są dużym błędem. Do tego są kosztowne, ponieważ ilość ludzi konieczna do obsługi magazynu jest ogromna.

Jak działa inteligentny magazyn

Coraz więcej firm, decyduje się na outsourcing magazynowania do firm zewnętrznych. Magazynowanie towaru na miejscu jest kosztowne, ponieważ przedsiębiorstwo musi wygospodarować miejsce, odpowiednio je wyposażyć i przez cały czas nadzorować działanie. Zdecydowanie łatwiej jest zlecić te działania na zewnątrz. Firma oznacza towar, który ma trafić do magazynu. Każdy towar ma swój unikalny kod, najczęściej jest to kod kreskowy. Towar, który trafia do magazynu jest przyjmowany przez pracownika magazynu i tu w zasadzie kończy się rola człowieka. Resztą zajmuje się automatyka magazynowa. System przypisuje towar do odpowiedniego miejsca w magazynie i za pomocą całej serii taśm i podnośników paczka zostaje przetransportowana w odpowiednie miejsce i czeka na wywołanie. Towary układane są na regałach sięgających wysokich pięter, co znacznie powiększa przestrzeń magazynową przy stałej powierzchni budynku magazynu. Droga powrotna wygląda podobnie. Pracownik musi tylko wywołać paczkę/towar w systemie, a automatyka magazynowa dostarczy paczkę w określone miejsce na magazynie. Wszystko odbywa się automatycznie, a nad pracą układu czuwa system IT. Paczki mogą być przyjmowane w różnej formie. Może to być euro paleta, mogą to być pojemniki plastikowe.

Kto skorzysta z tego rozwiązania

Rozwiązanie to jest drogie, bardzo mocno zaawansowane technologicznie. Sama automatyka, taśmy, inteligentne drogi transportowe, windy, przenośniki wymagają dużych nakładów pracy projektantów jak i nakładów finansowych. Automatyka magazynowa sterowana jest przez system informatyczny, który nadzoruje prace całego układu oraz poprzez interface umożliwia komunikację na linii człowiek-system. Automatyka magazynowa wykorzystywana jest przede wszystkim przez duże korporacje posiadające odpowiednie środki finansowe. Firmy logistyczne, kurierskie oraz firmy oferujące wyspecjalizowane usługi magazynowania dla firm zewnętrznych.

Co się do niej zalicza

Wliczają się do niej wszystkie maszyny, które mogą być sterowane bez operatora, a jedynie za pomocą systemu informatycznego. Automatyka magazynowa cechuje się tym, że liczba pracowników jest ograniczona do absolutnego minimum. Wszystko wykonywane jest, jak sama nazwa wskazuje, automatycznie. Do automatyki magazynowej zalicza się sprzęty, które działają na magazynie czyli układnice, wózki widłowe, urządzenia do odczytywania kodów, które następnie wysyłane są do systemu katalogującego, system informacyjny, a także regały, na których składowane są towary. Jak widać, jest to bardzo duża inwestycja, dlatego nie dla każdego będzie ona opłacalna.

Dla jakich magazynów

Inwestycja ta będzie dobrym rozwiązaniem dla magazynów dużych i bardzo dużych. Doskonale nadaje się do magazynów wysokiego składowania. A jak wiadomo, każdy powie, że właśnie w ten sposób powinno się budować magazyny. Automatyka magazynowa sprawi, że pobieranie i odkładanie towarów składowanych na paletach na wysokich poziomach regałów paletowych będzie łatwe i szybkie. Korytarze w magazynie nie muszą być także duże. Jeśli jest on w pełni zautomatyzowany to układnice zajmują się całą pracą. Poruszają się one na szynach, które wmontowane są w podłogę, sklepienie lub w to i to. Dzięki temu korytarz musi być tylko tak szeroki, aby układnice z towarami mogły się nimi przemieszczać. Trasy wyznacza system informatyczny, który kieruje pracą układnic.

Największe zalety – automatyka magazynowa

Do największych zalet z pewnością można zaliczyć efektywność i wydajność pracy. Weźmy pod uwagę to, że człowiek po kilku godzinach pracy znacznie zmniejsza swoją efektywność przez zmęczenie i znużenie pracą. Maszyny tego nie odczuwają i dlatego cały czas pracują na najwyższym poziomie. Kolejną zaletą jest to, że mogą pracować nawet na trzy zmiany, wszystko w zależności od zaleceń producenta sprzętu. Z pewnością zaletą jest to, że automatyka magazynowa znacznie ogranicza ilość wypadków i uszkodzeń składowanych produktów w trakcie transportowania ich z i na półki regałowe. Jako minus można uznać wysoki koszt inwestycji. W dużych magazynach jednak w miarę szybko się on zwróci.

Układnice paletowe

Układnice paletowe są niezbędne na automatycznego magazynu paletowego. Służą one do składowania ładunków w magazynie. Automatyka magazynowa bez nich nie byłaby tak dobra i skuteczna. Transportują one towary po magazynie i umieszczają na określonych miejscach składowania. Dzięki temu zwiększa się efektywność prac wykonywanych na magazynie. Co więcej zmniejsza się ilość osób potrzebnych do pracy na magazynie, co prowadzi do oszczędności pieniężnych. Do największych zalet zalicza się to, że cały proces przejścia produktu w magazynie jest automatyzowany. Pozwala to także na eliminację błędów, takich jak umieszczenie towaru w złym miejscu, czyli błędów, które popełniają pracownicy. Układnice pracują automatycznie za pomocą oprogramowania, które koordynuje trasy i działania układnic.

Przenośniki paletowe

Automatyka magazynowa zakłada także użycie przenośników paletowych, które pozwalają na transport towarów na paletach i ich dystrybucji, np. do miejsc, które zostały wyznaczone na punkty odbioru towarów. Doskonale współgra on z układnicami. Zdecydowanie największą zaletą wykorzystania tych przenośników jest bardzo duże skrócenie czasu dostawy. Ponadto, podobnie jak w przypadku układnic, nie potrzebujemy, aby w magazynie pracowała taka ilość pracowników, dzięki czemu możemy oszczędzić znaczne sumy pieniężne, które zostałyby przeznaczone na wypłaty dla pracowników.

Automatyka magazynowa

Wyposażając swój magazyn paletowy w opisane powyżej urządzenia z pewnością poprawisz prace wewnątrz magazynu. Warto nadmienić, że są to jedynie przykłady i to opisane dla jednego konkretnego rodzaju magazynu. W przypadku innych rodzajów i wykorzystania innych regałów magazynowych niż paletowe, każdy znajdzie przynajmniej kilka możliwych rozwiązań automatyzacji. Należy jednak pamiętać, że cała automatyka magazynowa jest bardzo dużą inwestycją, dlatego trzeba się na nią dobrze przygotować. Konieczne będą bardzo duże nakłady pieniężne, jednak efekty końcowe i to, jak bardzo wzrośnie wydajność i efektywność prac magazynowych, na pewno zadowolą każdego. Wyeliminujemy ilość błędów, które popełniają pracownicy, a także automatyka magazynowa pozwoli na to, aby przez cały okres pracy na magazynie zadania wykonywane były wykonywane z jednakową wydajnością i efektywnością, która nie będzie spadała po kilku godzinach prac, jak dzieje się w przypadku zasobów ludzkich.